ചെറുശ്ശേരിയുടെയും കുഞ്ചൻറെയും കാലത്തിനുശേഷം മലയാളഭാഷയുമായി അത്രയ്ക്ക് ഇണങ്ങിച്ചേർന്ന കവി ചങ്ങമ്പുഴയാണെന്നുള്ളത് എൻറെ ഒരു വിശ്വാസമാണ്. ഭാഷാവിഷയകമായ പാണ്ഡിത്യത്തെയല്ല, ഭാഷയിൽ ചെലുത്തുവാൻ സാധിക്കുന്ന സ്വാധീനത്തെ ഉദ്ദേശിച്ചുമാത്രമാണു ഞാൻ അങ്ങനെ പറയുന്നത്. ചെറുശ്ശേരിയുടയും നമ്പ്യാരുടെയും ലാഘവം - അത്ഭുതാവഹമായ ആ സിദ്ധി-പിന്നെ ചങ്ങമ്പുഴയിൽ മാത്രമാണു നാം ദർശിക്കുന്നത്. ചെറുശ്ശേരിയിലും നമ്പ്യാരിലും സവിശേഷമായി വിളങ്ങുന്ന ശയ്യാഗുണം - നൂറുശതമാനം കേരളീയമായ ആ ശയ്യാഗുണം - പിന്നീടു ചങ്ങമ്പുഴയിൽ മാത്രമാണു നാം ദർശിക്കുന്നത്. സ്വീകരിച്ച പദ്ധതികളിൽ, അംഗീകരിച്ച മാതൃകകളിൽ, ഉപയോഗിച്ച ഉപകരണങ്ങളിൽ എല്ലാം വലിയ വൈജാത്യം മുൻഗാമികളെ അപേക്ഷിച്ചു ചങ്ങമ്പുഴയിൽ പ്രകടമണ്. ഈ വ്യതിയാനം മനഃപൂർവ്വമല്ലെന്നു നമുക്കു കാണാവുന്നതുമാണ്. എന്തുകൊണ്ടെന്നാൽ ചങ്ങമ്പുഴ തികച്ചും അദ്ദേഹം ജീവിക്കുന്ന കാലത്തിൻറെ സൃഷ്ടിയാണ്. ചങ്ങമ്പുഴയിൽ കാണുന്ന നവീനസർഗ്ഗ കർമ്മ സിദ്ധാന്തങ്ങൾക്ക് ഇതാണു വ്യാഖ്യാനം. പഴകിയ പലതിൽനിന്നും, ഉൽക്കകളെപ്പോലെ തെറിച്ചുമാറുവാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ സൃഷ്ടിയാണ് ചങ്ങമ്പുഴ. വിപ്ലവകരങ്ങളായ ആശയങ്ങൾക്കു രൂപം കൊടുക്കുന്ന ഇന്നത്തെ ലോകത്തിൻറെ സൃഷ്ടിയാണു ചങ്ങമ്പുഴ. പക്ഷേ, നിങ്ങൾ ചോദിച്ചേക്കും, ചോര തിളപ്പിക്കുന്നുണ്ടോ വിപ്ലവത്തിൻറെ ചെങ്കൊടി ഉയർത്തുന്നുണ്ടോ പഴകിപ്പുതലിച്ചയവും ജീർണ്ണിച്ചവയും തട്ടിയെറിഞ്ഞു മുന്നോട്ടു പോകുവാനുള്ള ശക്തി നൽകുന്നുണ്ടോ? വിലങ്ങുകൾ പൊട്ടുകയും കാരാഗാരങ്ങൾ തകർക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ശബ്ദങ്ങൾ ജനിപ്പിക്കുന്നുണ്ടോ? ഇല്ലെങ്കിൽ പിന്നെ ചങ്ങമ്പുഴ ഒരു വിപ്ലവസാഹിത്യകാരനാണ്, വിപ്ലവം നിറഞ്ഞ ഒരു കാലത്തിൻറെ സൃഷ്ടിയാണ് എന്നു പറയുന്നതിൽ എന്തുണ്മയാണുള്ളത്? പറയാം: ചങ്ങമ്പുഴ ഒരു സമരകവിയല്ല. ചോര തിളപ്പിക്കുവാനും കണ്ണീർ ഒലിപ്പിക്കുവാനും എല്ലാം ചങ്ങമ്പുഴയ്ക്കു സാധിക്കും എന്നിരിക്കിലും, അദ്ദേഹം ഒരു പ്രേമഗായകനാണ്. മയക്കോവിസ്കിയേക്കാളും, ജയദേവൻറെ പാരമ്പര്യത്തോടാണ് ചങ്ങമ്പുഴയ്ക്കു ചാർച്ച കൂടുതൽ. അദ്ദേഹത്തിൻറെ തൂലികയിൽക്കൂടി നിർഗ്ഗമിക്കുന്ന ഏതു വിപ്ലപത്തിൻറെ ആഹ്വാനത്തിനും അതിനെ മസൃണമാക്കുന്ന ഒരു സംഗീതസൗഖ്യമുണ്ട്. ചങ്ങമ്പുഴയുടെ സമരഗാനങ്ങളും പ്രേമഗാനങ്ങളും ഇന്നു കേരളീയർക്കു സുപരിചിതമായിത്തീർന്നിട്ടുള്ളതിനാൽ ഉദാഹരണങ്ങൾ എടുത്തു കാണിക്കേണ്ട ആവശ്യം ഉദിക്കുന്നില്ല. കേരളഭാഷയിലെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രേമഗായകൻ എന്ന നിലയിലായിരിക്കും ചങ്ങമ്പുഴയെ ഭാവിതലമുറകൾ ആദരിക്കുന്നത്. പക്ഷേ, ജയദേവനെപ്പോലെ മധുരഗാനങ്ങൾ പൊഴിക്കുന്ന ഒരു പൂങ്കുയിലല്ല ചങ്ങമ്പുഴ. എന്നുവച്ചാൽ ചങ്ങമ്പുഴയുടെ മിക്ക പ്രേമഗാനങ്ങളിലും കണ്ണുനീരിൻറെ നനവുണ്ട് എന്നർത്ഥം. സ്നേഹിക്കാൻ കൊതിയും, സ്നേഹനഷ്ടത്തിൽ വിലപിക്കുകയും, സ്നേഹത്തിനുവേണ്ടി നിലകൊള്ളുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു മൃദുലഹൃദയം! പ്രതികൂലപരിസരങ്ങളുടെയും തകർന്ന സ്വപ്നങ്ങളുടെയും നഷ്ടപ്പെട്ട സൗഭാഗ്യത്തിൻറെയും നിഴലുകൾ ചങ്ങമ്പുഴക്കൃതിളിൽ സർവ്വത്ര പതിഞ്ഞിരിക്കുന്നു.

നിഴലുകള്‍

പത്തൊൻപതു ലഘുഗീതങ്ങളാണ് നിഴലുകളിലെ ഉള്ളടക്കം. ഏതാണ്ട് ഗീതകങ്ങളുടെ ഛായ വഹിക്കുന്ന ഈ കൃതികൾ തികച്ചും വിഷാദാത്മകമാണ്. ചങ്ങമ്പുഴയുടെ കാവ്യകലയുടെ ജീവൻ ഈ വിഷാദാത്മകത്വമാണ്. വിഭ്രമിപ്പിക്കുന്ന ലോകവ്യവസ്ഥിതിയിൽ, നിയതിയുടെ അമ്പരിപ്പിക്കുന്ന വിധി തീർക്കലുകളിൽ, വ്യാഖ്യാനം കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കാത്ത സംഭവപരിണാമങ്ങളിൽ മിഴിച്ചുനിന്ന്, എന്താണ് ഇതിൻറെ സത്യമെന്ന് അനന്തതയിലേക്ക് ഒരു ചോദ്യം സമർപ്പിക്കുന്ന ഒരു കവിയാണ് ചങ്ങമ്പുഴ. അദ്ദേഹത്തിൻറെ പരാതി ഒരിക്കലും വ്യക്തിയുടെ പേരിലല്ല, പലപ്പോഴും സമുദായത്തിൻറെ പേരിലാണ്. ചങ്ങമ്പുഴയുടെ ഈ മനഃസ്ഥിതി തികച്ചും പ്രകടമാക്കുന്ന ഒരു കൃതിയാണ് നിഴലുകൾ.

"ഉൽക്കടചിന്തയും കണ്ണുനീരും
ഉഗ്രവിഷാദവും വേദനയും;-
എന്നാലവയ്ക്കിടയ്ക്കങ്ങുമിങ്ങും
മിന്നിപ്പൊലിയുന്ന പുഞ്ചിരിയും!''

ഈ വൈജാത്യങ്ങൾ, ഈ വിപര്യയങ്ങൾ എല്ലാമാണ് ചങ്ങമ്പുഴ ജീവിതത്തിൽ കാണുന്നതത്. ഇവയുടെ വ്യാഖ്യാനം എവിടെയാണെന്നാണ് ആ സത്യാൻവേഷി ആരായുന്നത്.

"ആരാരിപ്രശ്നമപഗ്രഥിക്കും
ആരിതിൻ സത്യം തിരഞ്ഞെടുക്കും''

ലോകത്തിൻറെ തത്ത്വചിന്തയെ മുഴുവൻ വിഷമിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ഒരു പ്രശ്നമാണ് ഇത്. കാണാൻ കണ്ണുള്ളവനേയും അറിയാൻ ഹൃദയമുള്ളവനേയും ഈ പ്രശ്നം തുടർന്നു വിഷമിപ്പിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കും. ആരും ഇതിനൊരു സമാധാനം കണ്ടുപിടിച്ചിട്ടില്ലേ? ഉണ്ട്. ഇക്കാണായതിനൊക്കെ ഉത്തരവാദിത്വം വഹിക്കുന്ന ഒരു ശക്തി ഇതിനൊക്കെ അപ്പുറത്തുണ്ടെന്നു ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ആ വിശ്വാസം അവർക്ക് സമാധാനവും അരുളുന്നു. എന്നാൽ ഒരു യുക്തിയുഗത്തിൻറെ സൃഷ്ടിയായ ചങ്ങമ്പുഴയ്ക്ക് അങ്ങനെയുള്ള വിശ്വാസത്തിലും അതു നൽകുന്ന സമാധാനത്തിലും എത്തിച്ചേരുക സുസാദ്ധ്യമല്ല. അദ്ദേഹം വിധിയിൽ വിശ്വസിക്കുവാൻ നോക്കുന്നു; സാധിക്കുന്നില്ല. വിശ്രമമില്ലാത്ത അദ്ദേഹത്തിൻറെ മസ്തിഷ്കം പിന്നെയും പിന്നെയും ചോദിച്ചു പോകുന്നു:

"ഈ മണൽക്കാട്ടിലീ മൂടൽമഞ്ഞിൽ
നാമെന്തിനന്യോന്യം കണ്ടുമുട്ടി?''

എന്തൊരു ചോദ്യം! കാലത്തിൻ ഗൃഹപാഠം ചെയ്യുവാൻ കവി ഇട്ടുകൊടുക്കുന്ന ചോദ്യം!

ഒരുവേള ഇതിൽനിന്നൊക്കെ ചിലരെങ്കിലും ശങ്കിച്ചു പോയേക്കാം, ചങ്ങമ്പുഴയിൽ പ്രത്യക്ഷമാകുന്നത് ഒരു പരാജയമനഃസ്ഥിതിയാണെന്ന്! അതു തെറ്റിദ്ധാരണയാണ്. ചങ്ങമ്പുഴ ഈ വിശ്വത്തേയും അതിൻറെ സകലഭംഗികളേയും അതിൻറെ യാതനകളേപ്പോലും ഉള്ളഴിഞ്ഞു സ്നേഹിക്കുകയും ആദരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവനാണ്. പരാതികളും പരിഭവങ്ങളും ചങ്ങമ്പുഴക്കവിതയിൽ സുലഭമാണ്. പക്ഷേ, അവ വിദ്വേഷത്തിൽനിന്നും ജനിച്ചവയല്ല. ചങ്ങമ്പുഴ ഒരിക്കലും ഈ ലോകത്തെയും അതിൻറെ വിഭവങ്ങളേയും ദ്വേഷിച്ചിട്ടില്ല. അദ്ദേഹത്തിൻറെ പരിഭവങ്ങളിൽ, അതുകൊണ്ട്, ഒരു പ്രണയപരിഭവം മാത്രമേ നാം കാണുന്നുള്ളൂ. അതിൻറെ മാധുര്യവും അതിനുണ്ട്. ഈ ലോകത്തിൻറെ പരസഹസ്രം ഭംഗികളിൽ മനംകുളിർത്താനന്ദിക്കയും, ഈ ലോകത്തിൻറെ സ്നേഹധാരയ്ക്കുവേണ്ടി ചാതകത്തെപ്പോലെ കാത്തുകാത്തിരിക്കയും ചെയ്യുന്ന ഒരു കവി ഈ ലോകത്ത വെറുക്കുകയും നിഷേധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നു പറയുന്നതിൽ എന്തർത്ഥമാണുള്ളത്!

"ഓർക്കുമ്പോഴേക്കും പുളകമുണ്ടാക്കുന്ന
പൂക്കാലമെന്നു വിളിക്കിലോ നിന്നെ ഞാൻ?
തുംഗാനുഭൂതിയിൽ മുക്കും മുരളികാ-
സംഗീതമെന്നു വിളിക്കിലോ നിന്നെ ഞാൻ!
മാനത്തു മൊട്ടിട്ടുനിന്നു ചിരിക്കുന്ന
മാരിവില്ലെന്നു വിളിക്കിലോ നിന്നെ ഞാൻ?
പോര, വയെല്ലാമപൂർണ്ണങ്ങ,ളെങ്ങു നിൻ
ചാരിമ, പാടി;ല്ലനുപമയാണു നീ''

ഞാനൊന്നു ചോദിക്കട്ടേ. അത്യുജ്ജ്വലമായ സൗന്ദര്യദർശനത്തിൽ ആകസ്മികമായി ഉദിച്ചുയർന്ന ഈ വികാരകല്ലോലമാലകൾ നിങ്ങൾക്ക് ഒരു ലോകവിദ്വേഷിയെയാണോ കാണിച്ചുതരുന്നത്? എല്ലാം തെറ്റ്, എല്ലാം പാഴിൽ, എന്ന് തലയിൽ കൈയുംവെച്ചു നിലവിളിക്കുന്ന ഒരു പരാജയമനഃസ്ഥിതിക്കാരനെയാണോ കാണിച്ചുതരുന്നത്? ഈ ലോകത്തിൻറെ മനോഹാരിതയെ കാണുകയും, അതിൻറെ കദനങ്ങളിൽ പങ്കാളിയാവുകയും, രണ്ടിൻറേയും അത്ഭുതത്തിൽ അൽപമെങ്കിലും അവധാരണം ചെയ്വാൻ സാധിക്കുകയും ചെയ്യുന്നവൻ ദിവ്യതയുടെ മണ്ഡലത്തിൽ ചരിക്കുന്നു. അവൻ അത്രത്തോളം ഈശ്വരനോട് അടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്ന് ഒരു മഹാൻ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.

"വെറുതേയാണിപ്പരിഭവം മേലിൽ
ശരി ഒരിക്കലും ദുഃഖിച്ചീടാ ഞാൻ''

എന്ന് സ്വയം സമാധാനിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന കവി അനന്തരക്ഷണത്തിൽ,

"ഹതനെനിക്കതു സാദ്ധ്യമോ? വീണ്ടും
ഇതളുതിർന്നതാ വീഴുന്നു പൂക്കൾ?''

എന്ന് പരിസരത്തിലെ പരമാർത്ഥത്തെ കാണ്കയാൽ അന്ധാളിച്ചു നിന്നുപോകുന്നത് ഒരു പ്രശ്നത്തിൻറെ രണ്ടുവശവും കാണുവാൻ കഴിയുന്നതുകൊണ്ടാണ്. കൃത്രിമമായ ഒരു പ്രസാദാത്മകത്വത്തിൻറെ സുരക്ഷിതത്വത്തിൽ ചങ്ങമ്പുഴയ്ക്ക് സുഖവിശ്രമം കൊള്ളുവാൻ സാധിക്കാതെ പോകുന്നതിൻറെ കാരണം ഇതുതന്നെയാണെന്നു വിശദമായല്ലോ. ഹൃദയാലുവായ ഒരു കവിക്കു സംതൃപ്തനാകുവാൻ കഴിയുന്നിലല്ല. പൊട്ടിച്ചിരികളേക്കാൾ, എപ്പോഴും അദ്ദേഹം ഒരുതുള്ളി കണ്ണുനീരിലായിരിക്കും മഹത്തരമായ ഒരു സത്യത്തെ കണ്ടെത്തുക!

"സന്തുഷ്ടിയുടേയും ചിരിയുടേയും പിന്നിൽ പൗരുഷവും കർക്കശവുമായ ഒരു മനസ്സു കണ്ടേക്കാം. എന്നാൽ വ്യസനത്തിനു പിന്നിൽ എപ്പോഴും വ്യസനമുണ്ട്. വേദന ഉല്ലാസത്തെപ്പോലെ മുഖാവരണമണിയുന്നില്ല... ഈ കാരണത്താൽ വ്യസനത്തോടു തുലനം ചെയ്യത്തക്ക സത്യം മറ്റൊന്നില്ല. മറ്റുള്ളവ, കണ്ണിൻറെയോ ആസക്തിയുടെയോ മുന്നിലുള്ള വെറും മായാചിത്രങ്ങളായിരിക്കാം. എന്നാൽ കദനത്തിൽനിന്നു ലോകങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടു; ഒരു ശിശുവിൻറെയോ നക്ഷത്രത്തിൻറെയോ ജനനത്തിൽ വേദനയുണ്ട്". (ഓസ്കാർ വൈൽഡ്)

ഗീതിക 1

വിജയദേവതേ! മൽ ജീവിതത്തിലെ
വിജനതകളെപ്പുൽകാത്തതെന്തു നീ?
അവയെ മുടുന്നൊ രന്ധകാരങ്ങളെ-
അവനലോലുപേ, പുൽകാത്തതെന്തു നീ?
വ്രണിത ചിത്തത്തിൽ വിങ്ങിത്തുളുമ്പുമെൻ
പ്രണയഗദ്ഗദം കേൾക്കാത്തതെന്തു നീ?

നിരുപമോജ്വലേ, നിന്നാഗമോത്സവം
കരുതിയെന്തും സഹിക്കാനൊരുങ്ങി ഞാൺ.
പരിധിയില്ലേ മനസ്സുപൊള്ളിക്കുമി,
പ്പരമഘോരപരീക്ഷയ്ക്കൊരിക്കലും?
പരിഹസിച്ചു ചിരിക്കയാണെന്നെ, യെൻ
പരിസരത്തിൻ ഹൃദയമില്ലായ്മകൾ!

--അവശനാണുഞാ, നാലംബഹീനനാ-
ണെവിടെ, യെങ്ങെങ്ങൊളിച്ചിരിക്കുന്നു നീ?

ഗീതിക 2

കാലമിമ്മട്ടു കടന്നുപോകും
കാണുന്നതോരോന്നകന്നുമായും;
അത്രയ്ക്കടുത്തവർ നമ്മൾപോലു-
മശ്രു വാർത്തങ്ങനെ വേർപിരിയും,
ജീവിതം, ജീവിതം, സ്വപ്നമാത്രം!
കേവലമേതോ നിഴലുമാത്രം!

ഉൽക്കടചിന്തയും കണ്ണുനീരു-
മുഗ്രവിഷാദവും വേദനയും;-
എന്നാലവയ്ക്കിടയ്ക്കങ്ങുമിങ്ങും
മിന്നിപ്പൊലിയുന്ന പുഞ്ചിരിയും!-
ആരാരിപ്രശ്നമപഗ്രഥിക്കും?
ആരിതിൻസത്യം തിരെഞ്ഞെടുക്കും?

-ഈമണൽക്കാട്ടിലീമൂടൽമഞ്ഞിൽ
നാമെന്തിനന്യോന്യംകണ്ടുമുട്ടി? ...

ഗീതിക 3

പൂതാനുരാഗാർദ്രചിന്താശതങ്ങളാൽ
പൂവിട്ടു പൂവിട്ടു പൂജിച്ചു നിന്നെ ഞാൻ.
ചൊല്ലാതറിയാമെനിക്ക,പ്പരമാർത്ഥ-
മെല്ലാം ഗ്രഹിക്കാതിരുന്നവളല്ലനീ.
നിർദ്ദയ, മെന്നിട്ടു, മെന്നെ, നിശ്ശൂന്യമാം
നിത്യനിരാശയ്ക്കടിമപ്പെടുത്തി നീ!

"എന്നോടരുതിതെ',ന്നെത്രകേണിട്ടുമെ-
ന്തൊന്നുമറിയാത്ത ഭാവം നടിച്ചു നീ.
ഹാ, കഷ്ട, മൊറ്റയ്ക്കിരുന്നുപലപ്പൊഴും
ലോകമറിയാതെപൊട്ടിക്കരഞ്ഞു ഞാൻ
സങ്കൽപസായൂജ്യഭാഗ്യവുംകൂടി, വ-
ന്നെൻകൈയ്യിൽനിന്നിതാ തട്ടിപ്പറിച്ചു നീ!

-എങ്കിലും നിസ്തുലനിത്യാനുഭൂതികൾ
തങ്കക്കിനാവേ!, നിനക്കു നേരുന്നു ഞാൻ!! ...

ഗീതിക 4

അഴകൊരുപൊൻപൂവുടലാർന്നു വന്നാ-
ലവളുടെപേരാകും വിളിച്ചുപോകും.
അമരപുരിതന്നിലുംകൂടിയെങ്ങു-
മതിലുപരിയായില്ലൊരോമനത്തം.
വനകുസുമം പോലതുനിന്നുവാടാ-
നനുമതിയേകീടുന്നതാരുലകിൽ?

സ്വയമുദയരശ്മിയൊന്നാടിയെത്തി-
"പ്രിയകരമേ!",യെന്നു വിളിച്ചീടുമ്പോൾ
വിരസത കാണിച്ചുപിൻമാറിടുന്ന-
തൊരുവലിയസാഹസമായിരിക്കും.
ഹരിതരുചി പാണ്ഡുരമാക്കിമാറ്റാൻ
വിരുതിയലും വഞ്ചകനാണുകാലം!

-അരുതരുത, തോർക്കാതെചൊന്നതാംഞാ-
നണയരുതാമാറ്റം നിനക്കുമാത്രം!! ...

ഗീതിക 5

നിശ്ശേഷമെന്നെ നീ വിസ്മരിച്ചീടി,ലീ
നിശ്ശബ്ദദു:ഖം പിന്നാരറിയും?
ഉണ്ടൊരാളെല്ലാമറിയുവാനെങ്കി,ലേ-
തിണ്ടലും പാതി ശമിച്ചുപോകും.
അസ്സമാശ്വാസവും നൽകാൻകനിവെന്നി-
ലപ്സരസ്സേ! നിനക്കില്ലയെന്നോ?

ദുസ്സഹംതന്നെയാണീയനുവർത്തനം
മത്സഖീ! നീയിതുകൈവെടിയൂ!
ആനന്ദിച്ചാനന്ദിച്ചൊന്നിച്ചിരിക്കേണ്ട-
താണീ മനോജ്ഞവസന്തമാസം!
മുല്ലപ്പൂപോലുള്ളീപ്പൂനിലാവിന്നു, നീ-
യില്ലെങ്കി,ലില്ലൊരുവശ്യതയും!

-പാഴി,ലതൊക്കെകകൊതിപ്പതെന്തിന്നു ഞാൻ
പാടേ നീയെന്നെ മറന്നുവെങ്കിൽ? ....

ഗീതിക 6

അനുഭവങ്ങളേ! നിങ്ങളിനിമേ-
ലനുവദിക്കില്ലാസ്വപ്നംരചിക്കാൻ!
മധുര ചിന്തകൾ ചാലിച്ച ചായം
വിധി മുഴുവനും തട്ടിക്കളഞ്ഞു.
സതതമെൻ മനം നോവിച്ചു മാത്രം
സഹകരിപ്പതുണ്ടിപ്പൊഴും കാലം!

വെറുതെയാണിപ്പരിഭവം-മേലിൽ
ശരി, യൊരിക്കലും ദു:ഖിച്ചിടാ ഞാൻ!
ഹതനെനിക്കതു സാദ്ധ്യമോ?-വീണ്ടു-
മിതളുതിർന്നതാ വീഴുന്നു പൂക്കൾ!
ഇവിടെ യെല്ലാ മിരുട്ടാണു, കഷ്ട-
മെവിടെ, നിത്യതേ! നിൻ രത്നദീപം?

-നിയതിയെങ്കാതിൽ മന്ത്രിപ്പു പേർത്തും:
"നിഖില,മയ്യോ,നിഴലുകൾ മാത്രം!! ...."

ഗീതിക 7

ഓർക്കുമ്പോഴേയ്ക്കും പുളകമുണ്ടാക്കുന്ന
പൂക്കാലമെന്നുവിളിക്കിലോനിന്നെ ഞാൻ?
തുംഗാനുഭൂതിയിൽമുക്കും മുരളികാ-
സംഗീതമെന്നുവിളിക്കിലോനിന്നെ ഞാൻ?
മാനത്തു മൊട്ടിട്ടുനിന്നു ചിരിക്കുന്ന
മാരിവില്ലെന്നു വിളിക്കിലോനിന്നെ ഞാൻ?-

പോരവയെല്ലാമപൂർണ്ണങ്ങളെങ്ങുനിൻ
ചാരിമ,പാടി;ല്ലനുപമയാണു നീ!
ഇത്രയ്ക്കുലുബ്ധോ നിനക്കസ്സുഷമയി-
ലിത്തിരിപോലുമൊന്നാസ്വദിപ്പിക്കുവാൻ?
ലോഭമില്ലായ്മയാണംബപ്രകൃതി നി-
ന്നാഭയേകുന്നതിൽകാണിച്ചതേമാമലേ!

-ഈലുബ്ധുമൂലമവളൊടും നീടുറ്റ
കാലത്തിനോടും കൃതഘ്നയാകൊല്ലനീ!! ...

ഗീതിക 8

പോയതാണിനിവീണ്ടുമെത്താത്തവിധംവിട്ടു-
പോയതാണാരമ്യമാമുന്മാദോജ്വലരംഗം!
എന്നെന്നുമെൻകാൽച്ചോട്ടിലമർത്തിപ്പിടിക്കാമ-
തെന്ന വിശ്വാസമ്മൂലം ഞാനഹങ്കരിച്ചല്ലോ!
വിമലേ! നീയെൻനേർക്കുകാട്ടിയ വിധേയത്വം
വിഗണിച്ചുഞാൻ വെറും ദാസ്യഭാവത്തെപ്പോലെ!

അധികാരത്താലന്നുകീഴടക്കിഞാൻ നിന്നെ വിധിയോ തരം നോക്കിക്കാത്തുകാത്തിരിപ്പായി
ഇന്നിതാവിധിയുടെചവിട്ടേറ്റടിതെറ്റി
മണ്ണിൽവീണടിഞ്ഞെന്റെജീവിതമ്പിടയ്ക്കുന്നു.
നിർജ്ജിതനാണാർക്കുമെന്നുള്ളൊരെന്നൗദ്ധത്യത്തെ
മൽജീവരക്തത്തിനാൽ കുങ്കുമം ചാർത്തിപ്പൂ ഞാൻ!

-കനിവിങ്കണ്ണീരിനാലിനിയെന്നപരാധം
കഴിയുംനിനക്കെങ്കിൽകഴുകിക്കളഞ്ഞേയ്ക്കു!! ...

ഗീതിക 9

ജീവിതത്തിൻവനികയെപ്പുൽകി-
പ്പൂവണിയിച്ചോളാണു നീ.
ഗാനരൂപിണി! മോഹിനി! മമ
പ്രാണനുംപ്രാണനാണു നീ.
എന്നിട്ടീവിധമെന്തിനായ്സ്വയ-
മെന്നെവിട്ടുപിരിഞ്ഞു നീ?

ഉണ്ടെനിക്കു നീതന്നൊരാമലർ-
ച്ചെണ്ടുകളൊക്കെയിപ്പൊഴും.
വാടിവാടിക്കരിഞ്ഞുവെങ്കിലും
വാസന നശിച്ചെങ്കിലും,
കാത്തുസൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ടവയെല്ലാം
കാഞ്ചന നിധിപോലെ ഞാൻ!

-പാരി,ലോമലേ, നിൻപ്രണയത്തിൻ
സ്മാരകമാണപ്പൂവുകൾ!! ...

ഗീതിക 10

അനുമതി മാത്രംതരികപോകുവാ-
നനുപമേ! വേഗമിവനു നീ!
ഹരിതകാന്തികൾവിതറിവീശിയ
സുരഭിലസ്വപ്നവനികയിൽ
വിരഹഭീതി വിട്ടഴകിൽകൈകോർത്തു
വിഹരിച്ചില്ലേ നാം ചിരകാലം?

ഉലകിതിൽസ്വർഗ്ഗംവിരചിച്ചങ്ങനെ
പുളകംകൊണ്ടില്ലേചിരകാലം?
പലപോതും നമ്മൾ മുഴുകിമുങ്ങീലേ
പരമനിർവ്വാണലഹരിയിൽ?
ഹതവിധിമൂലമ്പിരികിലെന്തു?-നാം
കൃതകൃത്യന്മാരാണവനിയിൽ!

-അതിനാ,ലോമലേ! തടയല്ലേ, തരി-
കനുമതി പോകാനിവനു നീ!

ഗീതിക 11

കമനീയതയാലൊരൽപനേരം
കവിതകാണിച്ചുനീയെന്റെ മുൻപിൽ!
ക്ഷണികമാണെങ്കിലെ ന്താനിമേഷം
പ്രണയപ്രഭാമയമായിരുന്നു.
അതിനുള്ളിലായിരം പൊൻകിനാക്കൾ
കതിർ വീശിവീശിത്തളിർത്തുനിന്നു.

ഉലകിനെപ്പാടേ മറക്കുമാറൊ-
രലഘുപ്രശാന്തി ഞാനുമ്മവച്ചു;
പരശതം ജന്മങ്ങൾ കൊണ്ടുനേടും
പരമപുണ്യം ഞാനനുഭവിച്ചു.
ചരിതാർത്ഥതവന്നൊതുങ്ങി നിന്നെൻ
ചരണങ്ങൾ പുൽകിപ്പരിചരിച്ചു!

-അനഘനിമേഷമേ!ഹാ, നിനക്കൊ-
ന്നിനിയുമെൻചാരത്തു വന്നുകൂടേ? ...

ഗീതിക 12

കണ്ണുപോൽ കരൾക്കാമ്പും കവരാൻ കഴിയുന്ന
വെണ്ണിലാവെന്നോണമെൻ ജീവിതത്തിൽ നീയെത്തി.
തെല്ലിടയ്ക്കുള്ളിൽ കൊടുംതിമിരംനീങ്ങി, പ്രഭാ-
തല്ലജമൊന്നങ്ങെല്ലാംകുളിർക്കൈക്കളിയാടി.
കണ്ടുഞാൻ ശരിയായിട്ടാവെളിച്ചത്തിൽ, തങ്ക-
ച്ചെണ്ടിട്ടുനൃത്തംചെയ്യുമായിരമുൽക്കർഷങ്ങൾ!-

അവയത്തപ്താശ്രുക്കളിറ്റിറ്റുവീഴുംകണ്ണാ-
ലവലോകനംചെയ്കെ പ്പുളകാങ്കിതനായ് ഞാൻ!
ലജ്ജിക്കും നവോഢയെപ്പോലെയെൻ നേരേനോക്കാ-
തുജ്വലാംഗിയാം ഭാഗ്യം നമ്രശീർഷമായ് നിൽപൂ!
എന്റെകാൽപ്പെരുമാറ്റമെങ്ങാനും കേട്ടാൽപക്ഷേ
തന്റേടമറ്റാപ്പാവമങ്ങോടിക്കളഞ്ഞാലോ!

-ദൂരത്തുനിന്നുംകൊണ്ടുനിന്റെ സൗന്ദര്യംകണ്ടു
ചാരിതാർത്ഥ്യത്തിൻ മണിവീണ ഞാൻ മീട്ടിക്കൊള്ളാം!! ...

ഗീതിക 13

ലോകമേ! വെറുംഭിക്ഷുവെപ്പോ,ലെന്നെ-
"പ്പോക,പോക,' യെന്നാട്ടിയോടിച്ചു നീ!
ഒന്നുവിശ്രമിച്ചീടുവാൻകൂടിയും
തന്നതില്ലെനിക്കു നീ സമ്മതം.
ജീവിതത്തിന്തെരുവി, ലവശനാ-
യാവെയിലത്തലഞ്ഞുനടന്നു ഞാൻ!

അന്തിമാരുണനായിരംരശ്മികൾ
ചിന്തിയെന്നെത്തഴുകുന്നവേളയിൽ,
ചന്ദ്രലേഖകിളർന്നെന്റെമേനിയിൽ
ചന്ദനച്ചാറുപൂശുന്നവേളയിൽ,
നീ കുശലംതിരക്കിവരുന്നുവോ
നീതിയില്ലാത്ത നിഷ്ഠൂരലോകമേ?

-പോക,പോകെനിക്കാവശ്യമില്ല, നീ
യേകുവാൻ നീട്ടുമിക്കീർത്തിമുദ്രകൾ!

ഗീതിക 14

സ്വർല്ലോകഹർഷംനുകർന്നു നാം വാണൊരാ-
നല്ലകാലം, നീ മറന്നുപോയോ, സഖീ?
രാവുമ്പകലും കളിയും ചിരിയുമായ്
മേവിയതെല്ലാം മറന്നുപോയോ, സഖീ?
ആവിർഭവിച്ചതൊട്ടത്ഭുതംതോന്നിയോ-
രാവസന്തം, നീ മറന്നുപോയോ, സഖീ?

സല്ലീലമായിരം സ്വപ്നങ്ങൾ കണ്ടൊരാ-
സ്സല്ലാപരംഗം, മറന്നുപോയോ, സഖീ?
അന്നെന്നൊടായിരം പ്രേമശപഥങ്ങൾ
ചൊന്നതെല്ലാം, നീ മറന്നുപോയോ, സഖീ?
സ്വർഗ്ഗലോകത്തും സുലഭമല്ലാത്തൊരാ-
സ്വപ്നോത്സവം, നീ മറന്നുപോയോ, സഖീ?

-ഇല്ല, നീമായ്ക്കിലും മായുന്ന-
ത, ല്ലാലസൽച്ചിത്രമൊന്നുമൊരിക്കലും!! ...

ഗീതിക 15

നമിച്ചുനിന്നെ ഞാൻ തിരിച്ചവേളയിൽ
വമിച്ചു ലോകമൊരസൂയ തൻ വിഷം.
പതിച്ചുമേൽക്കുമേലുയർന്നെരിഞ്ഞിടു-
മതിൻ ചിതയിലെൻ ശിഥില ശാന്തികൾ!
അവ തൻജീർണ്ണിച്ച ശവത്തറയിന്മേ-
ലവഗണിതനായിരിക്കയാണു ഞാൻ!

കടന്നുപോകുന്നു ദിനങ്ങളോരോന്നെൻ
പടിക്കൽക്കൂടിയൊരലസഭാവത്തിൽ.
കരുണയില്ലവയ്ക്കെനിക്കുനൽകുവാ-
നൊരു സമാധാനകണികയെങ്കിലും.
പലപലജോലിത്തിരക്കുകൾമൂലം
പരതന്ത്രന്മാരുമിവന്റെ കൂട്ടുകാർ!

വിഷാദമഗ്നമാം വിജനതമാത്രം
വിലാപപൂർണ്ണമാം വിവശതമാത്രം!! ....

ഗീതിക 16

സന്തതമീവിധമെൻ മനമോരോരോ
സന്തപ്ത ചിന്തയിൽ നീറിനീറി,
മന്നിന്റെ നിർദ്ദയഭാവംകണ്ടെപ്പൊഴും
കണ്ണിണപേർത്തും നിറഞ്ഞൊഴുകി,
പാഴിലീ നശ്വര നാടകശാലയിൽ
ഞാനുമെൻ രംഗമഭിനയിപ്പൂ!

ഒന്നല്ല, രണ്ടല്ല കാണികളായിരം
മുന്നിലുണ്ടെന്നെത്തുറിച്ചുനോക്കാൻ.
ഇല്ലെനിക്കൊട്ടുമഭിനയപാടവ-
മില്ലൊരുലേശവും ഗാനഭാഗ്യം
നിസ്തുലകാഞ്ചനകല്ലോലിതോജ്വല
വസ്ത്രവിഭൂഷിതഗാത്രനല്ല!

-ഇമ്മട്ടിലാണെങ്കിൽ ഞാനെന്റെഭാഗംപി-
ന്നെങ്ങിനെയൊന്നുകഴിച്ചുകൂട്ടും?

ഗീതിക 17

അനുപദം മണിനൂപുരശിഞ്ജിത-
മനുഗമിക്കുമാറാടിക്കുഴഞ്ഞിദം,
ക്ഷണികമാമൊരു നിർവൃതിതൻ കുളിർ
ത്തണലിലെന്നെ ത്തലോടിയുറക്കുവാൻ
അലസ, മേകയാ, യെങ്ങുപോകുന്നു നീ-
യലഘുസൗന്ദര്യസാരസർവ്വസ്വമേ?-

പ്രണയലോലയായ് സ്വർഗ്ഗലോകത്തുനി-
ന്നണയുമത്ഭുതസ്വപ്നമല്ലല്ലി നീ?
അനഘമാമിപ്രപഞ്ചമതേപടി-
ക്കരഞൊടിക്കുള്ളിലെന്നിലടക്കുവാൻ,
കഴിവെഴുമാറൊളിഞ്ഞുകിടപ്പതാ-
ക്കടമിഴിക്കോണിലേതു ശാകുന്തളം?

-ഹൃദയ പൂർവ്വകം പ്രാർത്ഥിപ്പു ഞാൻ, നിന
ക്കതുലസൗഭാഗ്യദിവ്യാനുഭൂതികൾ!! ....

ഗീതിക 18

ചിന്തകൾ സൗരഭമെമ്പാടും വീശിയോ-
രന്തരീക്ഷത്തിങ്കലങ്ങുമിങ്ങും
പാടിപ്പറക്കുകെൻ ചിത്ത വിഹംഗമേ!
പാടിപ്പറക്കു, നീ, വീതശങ്കം!
കാർമുകിലോരോന്നൊഴിഞ്ഞൊഴിഞ്ഞുജ്വല
വാർമതിലേഖ കിളർന്നുപൊങ്ങി
ശാന്തി,പരിപൂർണ്ണശാന്തി, നിരഘമാം
കാന്തിപ്രസരം പരക്കെ വീശി.
പൊൻ ചിറകേവമൊതുക്കിയിരുന്നിനി-
സ്സന്തപിച്ചൊട്ടും നീ കേണിടേണ്ട.
പാടിപ്പറക്കുകെൻ ചിത്തവിഹംഗമേ!
പാടിപ്പറക്കു നീ, നിർവിശങ്കം!
നിർഗ്ഗളിച്ചീടട്ടേ, നിന്നിൽനിന്നായിരം
നിസ്തുലരാഗത്തിൻ ഗാനപൂരം!! ....

ഗീതിക 19

മരണമെത്തിയലങ്കരിക്കട്ടെയെൻ
മഹിതശോഭമാം കല്ല്യാണമണ്ഡപം!
വരസമാഗമം കാത്തുകാത്തക്ഷമം
വരണമാലയുമേന്തി വാഴുന്നു ഞാൻ.
കലിതകൗതുകം ഞങ്ങൾ പരസ്പരം
കരപുടംകോർത്തുനിൽക്കുമാരംഗവും;
അമിതരാഗമാർന്നന്യോന്യവിക്ഷണ-
മനുഭവിക്കുമാനന്ദശാന്തിയും,
ഉടലെടുക്കുമാറുണ്ടുപലപ്പൊഴു-
മുലകിൽ മാമക സങ്കൽപവേദിയിൽ!
ഉണരുമാദരാൽ ഞങ്ങൾതൻ ശാശ്വത-
പ്രണയസാന്ദ്രപ്രഭാതാഗമത്തിൽ ഞാൻ!
ഇരുളിൽ നിന്നിതാമുക്തയാ, യുജ്വല
കിരണധാരയിൽ മുങ്ങുകയായി ഞാൻ!!